INAKTYWACJA FOSFORU W OSADACH DENNYCH

Celem tej metody jest ograniczenie intensywności uwalniania fosforu z osadów dennych

„Celem tej metody jest ograniczenie intensywności uwalniania fosforu z osadów dennych („zasilania wewnętrznego”) poprzez bezpośrednie dodawanie do osadów związków chemicznych, obróbkę mechaniczną, napowietrzanie i koagulację. Pionierem tej metody jest Ripl, a pierwszy zabieg wykonano na jeziorze Lillsjön w Szwecji (Ripl 1978). Dodanie do powierzchniowej warstwy osadów roztworu azotanu wapnia (Ca(NO3)2) stymuluje proces denitryfikacji. Zwiększenie pojemności sorpcyjnej osadów względem fosforu uzyskuje się poprzez dozowanie FeCl3. Natomiast stosowanie wodorotlenku wapnia (Ca(OH)2) pozwala na utrzymanie w warstwie przydennej optymalnego pH – ok. 7-7,5. W zbiornikach o stosunkowo wysokim pH i zawartości żelaza w osadach na poziomie 30-50 mg/g s.m. można zrezygnować z dozowania FeCl3 lub Ca(OH)2 (Cooke i in. 2005, Jørgensen i in. 2005, Welch i Jacoby 2004).

W Polsce znaną modyfikacją tej metody jest technologia PROTE-Fos. Innowacyjnym elementem jest intensywna, lecz w warunkach kontrolowanych resuspensja osadów, co umożliwia precyzyjne aplikowanie powietrza oraz substancji chemicznej do osadów, a tym samym trwałe wiązanie fosforu.

Dozowanie koagulantu odbywa się za pomocą jednostki pływającej o nazwie PROTEUS, składającej się z dwóch modułów: nawodnego (odpowiadającego za: przemieszczanie, transport substancji chemicznych, precyzyjną nawigację i kontrolę dna, przemieszczanie i sterowanie modułem podwodnym) oraz podwodnego (odpowiadającego za: wywołanie kontrolowanej resuspensji osadów, napowietrzenie osadów, podawanie do osadów dobranych substancji chemicznych, koagulację i sedymentację osadów (Bryl i Wiśniewski 2015).

Działanie urządzenia polega na opuszczeniu części podwodnej bezpośrednio nad osady, która następnie przemieszcza się nad nimi podczas pracy. Zestaw czujników reaguje na zmiany głębokości dna, co pozwala na utrzymywanie jednostki bezpośrednio nad wierzchnią warstwą osadów. W czasie wywołania resuspensji i przy jednoczesnym natlenieniu osadów zestawem dysz, następuje podanie substancji chemicznej. Następnie zachodzi koagulacja cząstek zawiesiny powstałej przez wzburzenie osadów z jednoczesną inaktywacją fosforanów. Po przejściu jednostki podwodnej mieszanina osadów i koagulantu opada bardzo szybko, nie powodując niekontrolowanej resuspensji w jeziorze (Bryl i Wiśniewski 2015, Wiśniewski i in. 2010).”

 

Źródło opracowania: „Rekultywacja jezior – teoria i praktyka”, Julita A. Dunalska, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2019

Zobacz inne technologie stosowane w ochrony wód

OPO

Organiczna Płyta Obornikowa. Technologia pozwalająca na redukcję zanieczyszczeń punktowych pochodzących z rolniczej przestrzeni produkcyjnej.

BIOKER

Lekkie kruszywo otoczone biopolimerem, dzięki któremu można usuwać zanieczyszczenia fosforanowe ze środowiska wodnego.

STREFA DENITRYFIKACYJNA

Poprawie stanu ekologicznego jezior i cieków służy technologia redukująca zanieczyszczenia obszarowe.

SYSTEM SED-BIO

Jest to pionierska i całkowicie nieinwazyjna technologia, służąca oczyszczaniu i poprawie stanu mikrobiologicznego i sanitarnego wód powierzchniowych.